24 september 2021
Negende Symfonie van Bruckner en Vioolconcert van Berg met soliste Carla Leurs in Grote Kerk Edam
Symfonieorkest De Philharmonie speelt op zaterdag 30 oktober in de Grote Kerk van Edam de Negende Symfonie van Bruckner en het Vioolconcert van Berg met soliste Carla Leurs, bekend van het tv-programma Maestro. De dirigent is Stijn Berkouwer.
Aanvang concert: 20.15 uur
Toegangsprijs: € 25,- Tot 24 oktober zijn via orkestleden kaarten met 20% korting verkrijgbaar; jeugdkaarten € 16,-
Kaarten bestellen via https://www.ticketkantoor.nl/shop/DePH-Edam en aan de deur.
Er zijn een paar overeenkomsten tussen de componisten Bruckner en Berg. Beiden komen uit Oostenrijk en hebben deze composities niet kunnen beluisteren; het waren hun laatste werken en de componisten stierven eerder dan de eerste publieke uitvoering ervan. Anton Bruckner overleed op 72-jarige leeftijd tijdens het werken aan de negende symfonie op 11 oktober 1896, en Alban Berg stierf vlak nadat het stuk af was op 24 december 1935 aan de gevolgen van een insectenbeet, maar 50 jaar oud.
Bruckner 9e symfonie
Voor Bruckner was de negende zijn laatste stuk waarvan het vierde deel alleen nog maar uit een paar schetsen bestond. Een Unvollendete dus. Zo’n zes jaar na zijn dood is het stuk voor het eerst opgevoerd in een versie die door een van zijn bewonderaars krachtig aangepast was; ook het vierde deel was door de bewonderaar met de beste intenties ingevuld. Jaren later wordt het origineel nog eens goed bekeken en geoordeeld dat het origineel prachtige muziek bevat. Pas op 23 oktober 1932 vindt de eerste publieke uitvoering van dit stuk plaats in Wenen. Bijzonder: deze Uhraufführung is in tijd maar een paar jaar verwijderd van de eerste uitvoering van het vioolconcert van Berg.
Waar gaat de muziek over
Over leven en dood, over spiritualiteit, godvrezendheid. Deze symfonie van Bruckner is het werk van iemand die wanhopig God zoekt en door angsten en twijfel gedomineerd wordt. Hij was zeer religieus en godvrezend, zijn hele leven lang. Zijn werk werd sterk bekritiseerd in zijn tijd en hij heeft zich er vaak toe laten verleiden allerlei ‘verbeteringen’ door te voeren in zijn composities. Zijn negende componeert hij in het bewustzijn of angst, (vermoeden?) dat hij niet lang meer te leven had en dat hij er niet zomaar op kon vertrouwen dat God voor hem een plekje in de hemel had. https://www.youtube.com/watch?v=MIJET6NO4-k
Vioolconcert van Berg
De componist Alban Berg was zich geheel niet bewust van zijn naderende einde op zijn 50ste jaar. In januari 1935 kreeg hij het verzoek van de Amerikaanse violist Louis Krasner om een vioolconcert voor hem te componeren. De dood van Manon Gropius, de achttienjarige dochter van zijn goede vriendin Alma Mahler maakte dat hij het vioolconcert als aandenken aan haar schreef; het kreeg als ondertitel: To the memory of an angel. Enkele dagen nadat Berg het vioolconcert af had werd hij in het ziekenhuis met een abces opgenomen, in gang gezet door een insectenbeet, wat uiteindelijk tot zijn dood leidde. Uiteindelijk werd het stuk voor het eerst in Barcelona opgevoerd op 19 april 1936 als requiem voor niet alleen Manon, maar ook voor hemzelf. https://www.youtube.com/watch?v=afYzbcMNDwo&ab_channel=Mandetriens
Bekijk ook
11 november '25
‘Niet normaal, zo mooi!’
Acht honderd muziekliefhebbers genoten van de MTV-show die Rocko Concerts in de kerk georganiseerd had. ‘Niet normaal, zo mooi’, hoorden we een bezoekster meerdere malen uitroepen. Ze genoot, net als alle anderen die in de prachtig gekleurde kerk naar de bijna 20 optredenden artiesten. Plaatsgenoot Blanko, die aan het einde van het concert te beluisteren was, kreeg een ovationeel applaus. Terecht, want wat zingt die man goed!
De kerk is een geweldige accommodatie voor concerten, door de sfeer, de grootte, de akoestiek en de faciliteiten. Dat bleek op deze memorabele avond…
(foto: Egbert Snijder)
03 november '25
Gezellige Kunst & Curiosa
Ook de tweede versie van Kunst & Curiosa is geslaagd. Het weer zat niet mee, maar dat belette mensen niet om te komen. Veilinghuis De Eland en De Zon taxeerde maar liefst 160 meegebrachte items: servies, sieraden en schilderijen. “Er zaten zeker interessante stukken tussen’, aldus een van de taxateurs.
De verkoop van schilderijen en grafisch werk van Jef Diederen, Werner Keijzer en Sander Tuijp ging ook prima. De invulling van volgend jaar is nog niet bekend. “Een kunstenaar kwam met het idee om te vragen of kunstenaars twee werken willen schenken voor jullie project Kunst in de Kerk”, aldus Wil Spanjer die samen met Janet Stojic deze dag namens de Grote Kerk organiseerde. “We willen regionale kunstenaars een podium bieden in onze kerk. Die leent zich er zo goed voor, maar dat brengt vaak behoorlijke kosten mee. Daar willen we wat voor sparen.”
22 oktober '25
Een betoverende concert van Capella Sine Vinculis
Op zondag 31 augustus a.s. gaf Capella Sine Vinculis uit Weert een concert in de Grote Kerk in Edam. Dit vocaal ensemble o.l.v. Bea van der Kaaij zingt in kerken van allerlei denominaties, maar de basis ligt in de Anglicaanse koortraditie. Op het programma stonden o.a. werken van Mendelssohn, Desprez, Mozart, Barber en Purcell. Orgel- en pianobegeleiding: Frans Koning.
13 september '25
Kuieren langs erfgoed en architectuur
Jaarlijks is voorafgaand aan de Open Monumentendagen het Monumentaal dictee. Dit jaar in de Grote Kerk. Een groep taalliefhebbers brak weer het hoofd over instinkers en ongebruikelijke woorden. “Het was moeilijker dan vorig jaar”, aldus de deelnemers. Winnaar was Edammer Simon Tol. “Ik probeer elk jaar mee te doen. Ontzettend leuk dat ik dit jaar de beste was.” Evina de Graaf werd goede tweede.
Het thema was Erfgoed en Architectuur. Leendert de Jonge had weer negen (niet als cijfer!) fraaie zinnen gecomponeerd waarin dit tot uiting kwam. Het lastigste was ‘de kraaiende haan in émail-cloisonné’ die op een tegeltableau op het transformatorhuisje aan het Oorgat staat. “Dat weten we dan ook weer”, aldus een lachende deelnemer. Burgemeester Rick Beukers die het dictee oplas, struikelde ook bijna over deze zeldzame émail-techniek. De deelnemers kwamen er ook achter dat het de god Mercurius met een hoofdletter is, maar dat zijn bekende mercuriusstaf en de neptunusdrietand (net als de achillespees) met een kleine letter is. Heerlijk die Nederlandse taal!
07 juli '25
Geweldig fotogram King und La Reine
In 1989 deed kunstenaar Joep Neefjes een fotoperformance in Hamburg met het Willem Breuker Kollektief. Dit spektakel resulteerde in een mega fotogram; zeven banen fotopapier van 9.00 x 1.27 m: KING UND LA REINE. Op zondag 6 juli was de feestelijke opening ervan met o.a. een toespraak van actrice Olga Zuiderhoek, echtgenote van Willem Breuker. Het werd een heerlijke middag voor zo’n 200 genodigden.
10 juni '25
Concert van Taplow Girls’ Choir
Op 29 mei bracht Taplow Girls’ Choir een mix van klassieke en hedendaagse liederen ten gehore voor een enthousiast publiek. “Het was het hoogtepunt van onze korte tournee door Nederland”, aldus dirigente Gillian Dibden. En de Grote Kerk was verheugd dat het evenement meer dan 200 euro opbracht voor de orgelfondsen.